Samenwerken aan natuur in jouw eigen woonomgeving.

Twee derde van Nederland wordt gebruikt als landbouwgrond. Onder druk van de markt en de daarmee samenhangende schaalvergroting is de biodiversiteit hier de laatste tientallen jaren flink achteruit gegaan en zijn historische landschapselementen verloren gegaan. Landschat wil hier samen met jouw verandering in brengen.

Landschat brengt burgers, overheden, bedrijven en agrarische ondernemers bij elkaar om gezamenlijk vergroening te realiseren in de eigen omgeving. Hierbij proberen we zoveel mogelijk oude landschapselementen te herstellen en daar waar mogelijk nieuwe te realiseren. Dat kan door aankoop van gronden maar ook door (mede)beheer van gronden die in het bezit zijn van overheden, (agrarische)bedrijven of particulieren. Hierin zoeken we altijd naar een win-win situatie: meer groen, meer recreatiemogelijkheden en lokale binding.

Landschapspijn

Journaliste Jantien de Boer schreef in juni 2016 een uitgebreid artikel in de Leeuwarder Courant over ons verander(en)de agrarische landschap: “O, er zijn nog velden vol zuring, klaver en boterbloemen, maar het zijn uitzonderingen in een monotoon diepgroen wuivend, Fries raaigrasland. Het landschap leeft, maar het leeft ook niet. Ik sta er nu liever met de rug naartoe. Want mijn land doet pijn.” Het woord ‘landschapspijn’ werd datzelfde jaar nog door Van Dale genomineerd als woord van het jaar en werd zo omschreven: “Landschapspijn is een weemoedig of melancholisch gevoel dat wordt veroorzaakt wanneer men landschappen of gebieden ziet die onherroepelijk zijn veranderd.”

Jantine’s landschapspijn werd niet alleen in Friesland gevoeld, zo bleek al snel. Ook in andere delen van ons land bleek ons huidige verschraalde landschap veel mensen pijn te doen. Pijn die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ook nog eens cijfermatig wist te onderbouwen met de vaststelling dat we na de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld zo’n 400.000 kilometer aan landschapselementen zijn kwijtgeraakt. 

En haar landschapspijn werd en wordt natuurlijk niet alleen door mensen gevoeld. Zo bleek onlangs nog eens dat de hoeveelheid insecten de afgelopen kwart eeuw al met maar liefst 75 procent is geslonken, terwijl zo’n 80% van alle wilde planten en 60% van alle vogels voor hun voortbestaan afhankelijk zijn van insecten.

Omdat iedereen er inmiddels van doordrongen is dat er ook daaraan snel iets moet veranderen, is in 2019 het Klimaatakkoord is opgesteld met daarin ook de aankondiging dat er een ‘Aanvalsplan versterking landschappelijke identiteit via landschapselementen’. De kern van dit aanvalsplan dat februari 2021 is uitgebracht, betreft het tot stand brengen van 10% zogenaamde groenblauwe dooradering in het gehele buitengebied en in alle cultuurlandschappen. Heel concreet samengevat houdt het plan in dat er tussen nu en 2050 150.000 kilometer ofwel 50.000 hectare houtige landschapselementen in ons land weer bij moeten komen.  Met deze ambitie vervullen we niet alleen landschappelijke doelen, maar ook klimaat- en natuurdoelen. Versterking van de landschappelijke identiteit komt tot stand door een juiste keuze van de typen elementen. De verhouding tussen opgaand houtig en overige typen, zal per landschap verschillen en is maatwerk. Landschat wil hier samen met jou een bijdrage aan leveren.

Lees hier het complete Aanvalsplan versterking landschappelijke identiteit via landschapselementen

Wat willen we bereiken voor 2030?

5000

Kilometer houtige landschapselementen

25%

Toename van het aantal insecten

500

Hectare natuurlijke bermen en kruidenrijke weilanden

200

Kilometer struinpaden

Hoe gaan we dat doen?

Wat is de situatie?

Twee derde van Nederland wordt gebruikt als landbouwgrond. Onder druk van schaalvergroting is de biodiversiteit in de achterliggende tientallen jaren op deze gronden ernstig achteruit gegaan en zijn historische landschapelementen bijvoorbeeld verloren gegaan.

Wat doen wij?

Landschat brengt burgers overheden, bedrijven, agrarische ondernemers en burgers bij elkaar om gezamenlijk vergroening te realiseren in hun eigen omgeving. Hierbij proberen we zoveel mogelijk oude landschapselementen te herstellen en daar waar mogelijk en betekenisvol nieuwe te realiseren.

Hoe pakken we dat aan?

Samenwerken aan en in je eigen leefomgeving, door nieuwe natuur te realiseren en oude te herstellen, wandel- en fietspaden aan te leggen, plukbosjes te ontwikkelen, enzovoorts. Dat is de doelstelling van Landschat. 

Koolstofcoöperatie

Her en der in het land zijn de afgelopen tijd lokale energiecoöperaties opgericht waarin boeren en direct omwonenden (particulieren en bedrijven) samen investeren in zonnepanelen en windmolens op boerenerven. De teller staat op dit moment op meer dan 600 energiecoöperaties.

De volgende tak aan deze coöperatieboom worden koolstofcoöperaties waarin boeren (en andere grondbezitters) zich samen met omwonenden richten op de vastlegging van koolstof op boerengrond via het aanplanten van bomen en andere landschapselementen. Particulieren, bedrijven en andere partijen die hun CO2-uitstoot (vrijwillig) willen compenseren, kunnen vervolgens koolstofcertificaten kopen voor de CO2 die wordt vastgelegd door die bomen en andere landschapselementen. 

Hoe? Landschat organiseert van A-Z dat de certificaten zo snel mogelijk daadwerkelijk worden ingezet voor lokale of regionale initiatieven en projecten, die u direct daarna virtueel op deze website kunt zien verschijnen of in het echt kunt gaan bekijken. Daarnaast houden we op de tellers hieronder bij hoeveel hectares of kilometers aan houtige landschapselementen we met uw bijdrage hebben weten te realiseren. Of je nou een boer of een andere grondbezitter bent of een particulier, bedrijf of andere partij die de biodiversiteit en landschappelijke kwaliteit in deze regio wil verbeteren, extensieve landbouw wil stimuleren, stikstofuitstoot wil verminderen of een directe bijdrage wil leveren aan het klimaat door je CO2-uitstoot te compenseren.

Agro-ecologie

Agro-ecologie is een ecologische benadering van de landbouw waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de natuurlijke hulpbronnen en diensten, zonder deze te beschadigen. Naast ecologische aspecten worden ook de sociale aspecten van het landbouwsysteem integraal meegenomen.

Agroforestry ofwel agrobosbouw is een vorm van agro-ecologische landbouw waarin in essentie landbouw en bosbouw met elkaar worden gecombineerd. De wat langere definitie luidt: Agrobosbouw is een klimaatslimme vorm van agro-ecologische landbouw waarbij op hetzelfde perceel meerjarige planten (bomen, struiken, etc.) weloverwogen worden gecombineerd met éénjarige planten (groenten, granen, etc.) en/of met vee (koeien, kippen, varkens e.d.).

In het klimaatakkoord 2019 was al de ambitie opgenomen om vóór 2030 26.000 ha agrobosbouw te realiseren en die ambitie werd vorig najaar omarmd door het Rijk en de 12 provincies, bij voorkeur in gebieden waar extensiveringsmaatregelen gewenst zijn (stikstof, klimaat, biodiversiteit, bodem, water).

Die ambitie werd door het Rijk en de 12 provincies begin dit jaar nog eens fors uitgebreid met de afspraak om tussen nu en 2050 daarbij nog eens 50.000 ha c.q. 150.000 km houtige landschapselementen (een onderdeel van agrobosbouw) te gaan realiseren.

JA, Ik wil graag meer informatie

Landschapselementen

In het ‘Aanvalsplan versterking landschappelijke identiteit via landschapselementen’ worden onder landschapselementen verstaan de ‘kleine’ natuurelementen die ons landschap in belangrijke mate vormgeven. Als bovengrens wordt een omvang van maximaal enkele hectaren gehanteerd, daarom wordt dan ook vaak gesproken van kleine landschapselementen (KLE). Deze kunnen als punten, lijnen of vlakken aanwezig zijn.

In het aanvalsplan ligt de focus op houtige landschapselementen, zoals singels, bomenrijen, houtwallen, heggen, hagen, knotbomen, graften, griendjes en hoogstamboomgaarden. Naast houtopstanden gaat het hierbij om elementen met een begroeiing van kruiden en ruigten en natte elementen zoals slootkanten, natuurvriendelijke oevers en poelen. Sloten kunnen ook tot landschapselementen worden gerekend, net zoals elementen als keverbanken of kruidenrijke akkerranden. 

Kringlooplandbouw en plukbossen

Agroforestry of agrobosbouw is een vorm van natuurinclusieve kringlooplandbouw en is in essentie een combinatie van landbouw en bosbouw. Ofwel iets uitgebreider: agrobosbouw is een klimaatslimme vorm van agro-ecologische landbouw waarbij op hetzelfde perceel  meerjarige planten (bomen, struiken, etc.) weloverwogen worden gecombineerd met éénjarige planten (groenten, granen, etc.) en/of met vee (koeien, kippen, varkens). De houtige meerjarige gewassen zijn gelijkmatig (bijvoorbeeld in stroken) of ongelijkmatig verdeeld over een perceel of komen voor aan de randen ervan (landschapselementen). De houtige meerjarige gewassen kunnen landbouw of bosbouw producten leveren of andere ecosysteemdiensten.

Over agroforestry schrijven het ministerie van LNV en de 12 provincies onder meer het volgende: “Agroforestry is een vorm van kringlooplandbouw die bijdraagt aan een sterkere verbinding van landbouw en natuur. We zien agroforestry als een positieve en kansrijke ontwikkeling. Integratie van bomen in de bedrijfsvoering kan nieuwe verdienmodellen voor agrariërs opleveren en tegelijkertijd een bijdrage leveren aan veerkrachtige en klimaatrobuuste landbouw, stikstofreductie en het versterken van landschappelijke kwaliteit en biodiversiteit.

Veel gestelde vragen

+ Wat is een koolstofcertificaat

Als je als particulier bijvoorbeeld de CO2-uitstoot van je vakantievluchten of je zakenreizen wilt compenseren of als bedrijf de CO2-uitstoot van je wagenpark, dan kan dat door een koolstofcertificaat te kopen, één voor iedere ton CO2-uitstoot. Een koolstofcertificaat kost op dit moment zo’n 75,- euro, maar de algemene verwachting is dat die prijs de komende tijd alleen maar zal blijven stijgen. Met zo’n koolstofcertificaat kan een boer of andere grondeigenaar zoveel bomen planten en/of onderhouden dat daarmee ieder jaar 1 ton CO2 worden vastgelegd.

+ Kan ik hier als bedrijf een bijdrage aan leveren?

Als je je CO2-uitstoot hebt berekend, bijvoorbeeld via milieucentraal of co2logic, dan kun je die vervolgens compenseren met de aankoop van koolstofcertificaten, waarna een boer of andere grondeigenaar zoveel bomen kan planten en/of onderhouden dat daarmee ieder jaar 1 ton CO2 worden vastgelegd.

+ Kunnen jullie helpen met het inrichten van mijn land?

Ja, dat kunnen we zeker. Bijvoorbeeld door (mogelijk met een subsidie van de overheid) een aanplant- of inrichtingsplan te laten opstellen dat past bij het eigen bedrijf (maatwerk).

+ Kan ik vrijwilliger worden?

Als je een mail stuurt naar info@landschat.nl dan nemen we contact met je op als er een geschikt project is om aan mee te werken.

+ Wat is een Klimaatmakelaar?

Als je als particulier bijvoorbeeld de CO2-uitstoot van je vakantievluchten of je zakenreizen wilt compenseren of als bedrijf de CO2-uitstoot van je wagenpark, dan kan dat door een koolstofcertificaat te kopen, één voor iedere ton CO2-uitstoot. Een koolstofcertificaat kost op dit moment zo’n 100 euro, maar de algemene verwachting is dat die prijs de komende tijd alleen maar zal blijven stijgen. Met zo’n koolstofcertificaat kan een boer of andere grondeigenaar zoveel bomen planten en/of onderhouden dat daarmee ieder jaar 1 ton CO2 worden vastgelegd. 

Onze klimaatmakelaar kan je alles vertellen over het inzichtelijk maken van je uitstoot en de mogelijkheden om deze te compenseren in de vorm van natuurontwikkeling in onze eigen omgeving.

Projecten

De Kromme Rijncorridor

De Kromme Rijncorridor is het gebied tussen Utrecht en Zeist/Bunnik, onder aan de Utrechtse Heuvelrug. Overheden en maatschappelijke organisaties streven ernaar om dit gebied op korte termijn te laten uitroepen tot een Bijzonder Provinciaal Landschap.

Lees verder

Plukbos Roosendaal

Plukbossen vormen, net zoals voedselbossen, ondcerdeel van agrobosbouw en hebben vooral een educatief en recreatief doel.

Lees verder

Contact

Een project aandragen? Koolstofcertificaten aanschaffen of benieuwd naar onze werkwijze? Neem dan contact met ons op.

Stel een vraag

Actueel

Belangrijke rol voor infrabeheerders in realiseren agrobosbouw

12november 2021

Bossen op landbouwgrond langs wegen bestaan bijna niet meer, maar ze bieden wel allerlei voordelen waardoor deze agroforestry weer in opmars raakt. De beheerders van infrastructuur kunnen daar een belangrijke bijdrage aan leveren, vindt René van Druenen van Stichting Agrobosbouw NL.

Corona-compenserende maatregelen

14 november 2021

Ons land kan, net zoals de andere EU-landen, aanspraak maken op ‘ons’ deel van de door de EU vrij gemaakte fondsen voor corona-compenserende maatregelen. Het gaat om een bedrag van ongeveer 5,96 miljard euro en om in totaal 23 door onze regering voorgestelde maatregelen. Eén van deze maatregelen is gericht op de realisatie van circa 5.000 ha agroforestry/agrobosbouw in de periode 2022 tot en met 2024, met een aanloopperiode dit jaar en afrondings-periode in 2025. Voor deze maatregel is een bedrag van 36 miljoen euro uitgetrokken.

Meer lezen

Wat de Commissie-Remkes ook nog voorstelde

14 november 2021

Aan een onderdeel van Niet alles kan overal, het eindadvies over de structurele aanpak op lange termijn van de stiksofproblematiek van de commissie-Remkes, is tot nog toe nog maar weinig aandacht besteed. In het onderdeel ‘De juiste landbouw op de daarvoor geschikte gronden’ daarvan stelt de commissie namelijk dat er als het gaat om reductie van stikstofemissies veel voor te zeggen valt om geen hoogproductieve landbouw te willen op minder vruchtbare gronden, maar om die juist daar te concentreren waar de omstandigheden optimaal zijn.

Wij maken ons sterk om gezamenlijk vergroening te realiseren in je eigen omgeving. Wil je informatie of een bijdrage leveren? Neem dan contact met ons op.

Blijf op de hoogte

Op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen, meld je aan.

Contact

Havendijk 22
4201XA Gorinchem
+31 (0)6 407 999 69
info@moefs.nl

© 2024 Landschat